Η "έκθεση παρακολούθησης της εκπαίδευσης και κατάρτισης στην Ελλάδα" από την Ε.Ε. το 2025.

 

18-11-2025

Η απόκτηση βασικών δεξιοτήτων παραμένει μεγάλη πρόκληση για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Ιδίως στα μαθηματικά η κατάσταση είναι αποκαρδιωτική, καθώς σχεδόν ένας στους δύο μαθητές δεν επιτυγχάνει το ελάχιστο επίπεδο επάρκειας, παρά τις μεταρρυθμίσεις και τις επενδύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη, κυρίως μέσω χρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι χαμηλές επιδόσεις επηρεάζουν όλους τους μαθητές, ανεξάρτητα από την κοινωνικοοικονομική θέση της οικογένειάς τους. Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα έχει τη χειρότερη επίδοση σε όλη την Ε.Ε. στον δείκτη για την ολοκλήρωση σπουδών στον προβλεπόμενο χρόνο. Στην Ελλάδα μόνον το 9,6% των φοιτητών ολοκληρώνει τις σπουδές του στον προβλεπόμενο χρόνο της σχολής του. Το αντίστοιχο ποσοστό για την Ευρώπη είναι 23,8%. Αυτά παρατηρεί για την Ελλάδα η φετινή Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Εκπαίδευση και την Κατάρτιση στις χώρες-μέλη της Ε.Ε. 

Μέση εκπαίδευση: ο μεγάλος ασθενής

 

Γράφει ο Τάκης Θεοδωρόπουλος

Αν και δεν είμαι, ούτε υπήρξα ποτέ, εκπαιδευτικός, προσπαθώ να μπω στη θέση του καθηγητή που μπαίνει σε μια τάξη εφήβων, η οποία είναι «κατ’ αρχήν» αδιάφορη για την παρουσία της εκεί μέσα. Επιεικώς το λέω το «αδιάφορη» – μάλλον περί ευφημισμού πρόκειται. Αντιμετωπίζουν, ως επί το πλείστον, την τάξη ως καταναγκασμό. Εχουν αναγκασθεί να αφήσουν το κινητό, δεν τους επιτρέπεται να μιλούν με τον διπλανό τους και υποχρεώνονται να ακούν για τρία ολόκληρα τέταρτα της ώρας πράγματα που αισθάνονται ότι δεν τους αφορούν. Στην καλύτερη περίπτωση θα αναγκασθούν να αποστηθίσουν όσα περισσότερα αντέχει το μυαλό τους που συνήθως είναι αλλού, για να μπορούν να τα επαναλάβουν όταν έρθει η ώρα να εξετασθούν. Υπάρχουν και οι εξαιρέσεις βέβαια, όμως παραμένουν εξαιρέσεις. Έχω την εντύπωση, αν όχι τη βεβαιότητα, πως ο ίδιος ο εκπαιδευτικός έχει συμβιβασθεί με τη συνθήκη της αδιαφορίας. Σ’ αυτήν να προσθέσουμε και τα δικά του προσωπικά προβλήματα, το ενοίκιο, την αμοιβή του που δεν του φτάνει για να βγάλει τον μήνα και την έλλειψη σεβασμού ακόμη και από τους γονείς των αδιάφορων μαθητών του. Εχει κι αυτός το μυαλό του αλλού. Οπότε αποστηθίζει και ο ίδιος τη διδακτέα ύλη που βρίσκεται αποθηκευμένη σε κακογραμμένα βιβλία για να υπηρετήσει τη συνθήκη. Υπάρχουν και οι εξαιρέσεις βέβαια. Ομως παραμένουν εξαιρέσεις.

Έκθεση 2025 του ΟΟΣΑ για την εκπαίδευση στην Ελλάδα.

 

Η φετινή έκθεση του ΟΟΣΑ για την εκπαίδευση «Εducation at A Glance 2025» εστιάζει στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και στη σύνδεσή της με την αγορά. Τι δείχνει για την Ελλάδα.

 

Η νέα ετήσια έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) «Ματιές στην Εκπαίδευση» (Education at a Glance 2025), εστιάζει στην πρόσβαση στις ανώτερες και ανώτατες εκπαιδευτικές βαθμίδες και στο πώς έχει αλλάξει η δύναμη των πτυχίων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ το 48% των νεαρών ενηλίκων στις χώρες-μέλη είναι πλέον διπλωματούχοι της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, έναντι 27% το 2000. Στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό είναι κοντά στον μέσο όρο του ΟΟΣΑ, στο 45%. 

Συναισθηματική νοημοσύνη vs Τεχνητή νοημοσύνη

 

Του Ισιδώρου Γλαβά

Μερικές σκέψεις για την τεχνητή (AI) και την συναισθηματική νοημοσύνη (EI).

Emotional intelligence (EI) vs Artificial intelligence (AI).

Τι παρατηρούμε σήμερα :

Τον τελευταίο καιρό αναπτύσσουμε όλο και περισσότερο και χρησιμοποιούμε σχεδόν καθημερινά την τεχνητή νοημοσύνη, ενώ η συναισθηματική νοημοσύνη έχει μείνει στο περιθώριο παρόλο που την έχουμε μεγαλύτερη ανάγκη.

Εκπαιδευτικοί, μαθητές, εργαζόμενοι, εκπαιδεύονται συστηματικά σε θέματα τεχνητής νοημοσύνης και την ίδια στιγμή παρατηρείται ένα μεγάλο έλλειμμα συναισθηματικής νοημοσύνης στην κοινωνία, στο σχολείο, στην οικογένεια. 

«Η Τεχνητή Νοημοσύνη στην Εκπαίδευση» - Πρακτικά συνεδρίου, 12ος 2024

Το συνέδριο με τίτλο «Η Τεχνητή Νοημοσύνη στην Εκπαίδευση», που συνδιοργανώθηκε από το Τμήμα Εφαρμοσμένης Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Θεσσαλονίκης, σηματοδοτεί μια κρίσιμη καμπή στην πορεία ενσωμάτωσης της καινοτομίας στην εκπαιδευτική διαδικασία. Σε έναν κόσμο που μετασχηματίζεται ραγδαία από τις τεχνολογικές εξελίξεις, η συζήτηση για την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) και τον ρόλο της στην εκπαίδευση αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Η ΤΝ, με τις δυνατότητες που προσφέρει στην προσαρμογή, την εξατομίκευση και την ανάλυση δεδομένων, υπόσχεται να μεταμορφώσει τις παραδοσιακές διδακτικές πρακτικές. Ωστόσο, η πορεία προς αυτή την κατεύθυνση δεν είναι ούτε απλή ούτε ανεμπόδιστη. 

Τεχνητή νοημοσύνη: Οι εκπαιδευτικοί ανησυχούν για τη χρήση AI από μαθητές

Η τεχνητή νοημοσύνη φαίνεται να αλλάζει ριζικά τη ζωή όλων μας καθώς εισβάλλει σε όλο και περισσότερους τομείς, ενώ δεν λείπουν οι φωνές που εκφράζουν ανησυχία για τον μακροπρόθεσμο αντίκτυπο και τις κοινωνικές ανισότητες που ενδέχεται να δημιουργήσει.

Οι εταιρείες AI ισχυρίζονται ότι τα εργαλεία τους μπορούν να εξατομικεύσουν και να επιταχύνουν τη μάθηση. 

Για ένα σύγχρονο σχολείο με δυναμική και όραμα

Του Ισιδώρου Γλαβά

Ένα σύγχρονο σχολείο με δυναμική και όραμα είναι ένας οργανισμός που συνδυάζει την καινοτομία, την τεχνολογία και την ανθρωποκεντρική προσέγγιση, με στόχο να προετοιμάσει τους μαθητές για τις απαιτήσεις του 21ου αιώνα. Είναι ένα σχολείο που δεν περιορίζεται στη παραδοσιακή διδασκαλία, αλλά ενσωματώνει νέες μεθόδους, εργαλεία και δράσεις για να δημιουργήσει ένα ευχάριστο, δημιουργικό και αποτελεσματικό μαθησιακό περιβάλλον. 

Skills4Life: Ένα καινοτόμο εργαλείο στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση

Του Ισιδώρου Γλαβά

Η πλατφόρμα Skills4Life είναι μια νέου τύπου τράπεζα θεμάτων που σχεδιάστηκε από το υπουργείο Παιδείας σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, αφορά μαθητές Γυμνασίου (ιδίως της Γ’ τάξης) και Α’ Λυκείου, αποσκοπώντας στην καλλιέργεια δεξιοτήτων πάνω στα Μαθηματικά, τις Φυσικές Επιστήμες και την Κατανόηση Κειμένου. 

Γιατί περνούν όλοι στην επόμενη τάξη στο Λύκειο;

Το θέμα, φυσικά,  δεν είναι να κόψουμε τα παιδιά. Το θέμα είναι να τους περάσουμε το μήνυμα ότι δεν πρέπει να αδιαφορούν για τα βασικά μαθήματα.

Γράφει ο Στράτος Στρατηγάκης*

Η προαγωγή στην επόμενη τάξη στο Λύκειο είναι πολύ εύκολη. Όλοι περνούν στην επόμενη τάξη ανεξάρτητα από την προσπάθεια που κατέβαλαν στη διάρκεια της χρονιάς και τελικά φτάνουν μέχρι το απολυτήριο Λυκείου. Τόσο εύκολο έχει γίνει το Λύκειο που το απολυτήριό του δεν έχει πλέον σχεδόν καμία αξία. Το ομολογεί ανοικτά το Υπουργείο Παιδείας με τη θέσπιση της ΕΒΕ. 

ΟΟΣΑ: Με δεξιότητες 10χρονου ο ένας στους τέσσερις ενήλικες στην Ελλάδα

 

Προβληματισμό γεννάει η παγκόσμια έρευνα Δεξιοτήτων Ενηλίκων, του ΟΟΣΑ που διεξήχθη το 2023 και δημοσιεύτηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2024 , στην οποία παρατηρείται υποχώρηση του επιπέδου εγγραμματισμού στις περισσότερες χώρες.  

Τα πλεονεκτήματα ύπαρξης και εφαρμογής ΚΑΝΟΝΩΝ στα ΣΧΟΛΕΙΑ

 

Γράφει η Λίζα Βάρβογλη.

Οι κανόνες, απλοί ή σύνθετοι, αναγνωρίζονται ως ένας δρόμος για την ασφάλεια και την παραγωγικότητα μιας κοινωνίας.

Ωστόσο, οι κανόνες στα σχολεία συχνά αντιμετωπίζονται από τους μαθητές ως περιοριστικοί ή περιττοί, ως το αντίθετο της προσωπικής ελευθερίας και έκφρασης. Είναι όμως έτσι τα πράγματα;

Ας ξεκινήσουμε το βασικό: οι κανόνες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά ενός καλά οργανωμένου εκπαιδευτικού συστήματος. 

Πώς μπορεί η AI να βελτιώσει την εκπαίδευση;

 

Γράφει ο Γιώργος Ψωμιάδης

Με την τεχνητή νοημοσύνη να έχει εισέλθει στις ζωές μας και τις νεότερες γενιές να σερφάρουν πια στο διαδίκτυο πριν καν μάθουν να προφέρουν τις πρώτες τους λέξεις, τα δεδομένα της εκπαιδευτικής διαδικασίας στην εποχή μας μεταβάλλονται ραγδαία. Τα κινητά, που κάποτε ήταν απαγορευμένα εντός της τάξης, κουδουνίζουν στις τσέπες των επτάχρονων κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Η ημέρα που τα chatbots θα συνομιλούν με τρόπο έξυπνο και προσιτό με τους νεαρούς μαθητές μοιάζει να έρχεται όλο και πιο κοντά, αλλά το παραδοσιακό γράψιμο με το χέρι, που οι περισσότεροι από εμάς τείνουμε να ξεχάσουμε, φαίνεται πως κερδίζει ξανά υποστηρικτές. Την ίδια στιγμή όμως, η ανάγκη να επαναπροσδιορίσουμε τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούμε τα θαύματα της τεχνολογίας στη ζωή μας είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Ποιες είναι, λοιπόν, οι προκλήσεις που ξεπροβάλλουν στον ορίζοντα αυτής της άκρως ψηφιοποιημένης εποχής; 

Έκθεση ΟΟΣΑ: Πολλοί δάσκαλοι, μικροί μισθοί

 

11-9-2024  Τα στοιχεία της έκθεσης του ΟΟΣΑ «Εκπαίδευση με μια ματιά 2024»

Γράφει ο Απόστολος Λακασάς

Η Ελλάδα διαθέτει πολλούς εκπαιδευτικούς σε σχέση με το μαθητικό της δυναμικό, αλλά είναι κακοπληρωμένοι. Η χώρα μας έχει τις καλύτερες αναλογίες εκπαιδευτικών ανά μαθητή μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ, ωστόσο οι απολαβές των εκπαιδευτικών είναι από τις χαμηλότερες στον ΟΟΣΑ. Ετσι είναι εύλογες οι διαμαρτυρίες τους σε μια περίοδο υψηλών ενοικίων και κόστους ζωής στην Ελλάδα. Τα στοιχεία της έκθεσης του ΟΟΣΑ «Εκπαίδευση με μια ματιά 2024» (Education at a Glance), που δημοσιοποιήθηκε στις 10-9-2024, καταδεικνύουν τους δύο άξονες πάνω στους οποίους οργανώνεται η μόνιμη διελκυστίνδα ανάμεσα στην εκάστοτε ηγεσία του υπουργείου Παιδείας από τη μια και τους εκπαιδευτικούς και τους συνδικαλιστικούς εκπροσώπους τους από την άλλη. Το ίδιο συμβαίνει σήμερα, πρώτη ημέρα του νέου σχολικού έτους, καθώς οι εκπαιδευτικές ομοσπονδίες διαμαρτύρονται με οξύτητα για τους χαμηλούς μισθούς και τις συγχωνεύσεις τμημάτων. 

5 Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Εκπαιδευτικών

 

Του Ισιδώρου Γλαβά

Η Παγκόσμια Ημέρα Εκπαιδευτικών μας υπενθυμίζει τον σημαντικό ρόλο των εκπαιδευτικών στην κοινωνία!

Το σχολείο του σήμερα, καλείται να διαχειριστεί – εκτός από την μετάβαση στον ψηφιακό κόσμο και τις προκλήσεις στο πεδίο της γνώσης - την διαμόρφωση χαρακτήρων και τον περιορισμό της βίας, του εκφοβισμού και της παραβατικής συμπεριφοράς.

Η πολιτεία και η κοινωνία οφείλει ευγνωμοσύνη στους εκπαιδευτικούς που με ευαισθησία, μεράκι και επαγγελματισμό νοιάζονται για τους μαθητές τους, αφουγκράζονται τις ανησυχίες τους, σμιλεύουν τις ψυχές τους, ενδυναμώνουν τις γνώσεις τους και καλλιεργούν τα ταλέντα και τις δεξιότητές τους.

Τα παιδιά του σήμερα είναι οι πολίτες του αύριο !

Σχολείο: Διάβασμα και ευφυΐα δεν είναι τα μόνα κλειδιά για την επιτυχία

 

Νέα έρευνα αναθεωρεί όσα πιστεύαμε μέχρι τώρα για τις σχολικές επιδόσεις των παιδιών και φωτίζει τη σημασία των κοινωνικο-συναισθηματικών δεξιοτήτων. 

Σχολεία: Τι αλλάζει από Σεπτέμβρη

 

Σε νέα εποχή εισέρχονται από τον Σεπτέμβριο τα σχολεία, καθώς μπαίνει σε εφαρμογή το Ψηφιακό Σχολείο digitalschool.gov.gr, κυρίως για μαθητές και εκπαιδευτικούς ακριτικών περιοχών.

Ταυτόχρονα θα επανασχεδιαστεί και θα αναβαθμιστεί η πλατφόρμα MySchool, ενώ θα λειτουργήσει και μια νέα πλατφόρμα με το όνομα eParents, στην οποία θα μπορούν να απευθύνονται οι γονείς και οι κηδεμόνες. Επιπλέον, θα λειτουργήσει το Ψηφιακό Φροντιστήριο για πρόσθετη υποστήριξη. 

Σχολείο: Ο «παραδοσιακός» τρόπος που κάνει το παιδί καλύτερο μαθητή.

 

Γράφει ο Μάριος Οικονόμου

Ένα στοιχείο του συστήματος εκπαίδευσης που τείνει να εγκαταλειφθεί από την άνοδο της τεχνολογίας, φαίνεται πως εξασφαλίζει σημαντικά οφέλη για τον εγκέφαλο των μαθητών.

Ο παραδοσιακός τρόπος γραφής με στυλό ή μολύβι -ακόμα και αν στη θέση του τετραδίου βρίσκεται μια οθόνη με ηλεκτρονική γραφίδα- υπερέχει έναντι της πληκτρολόγησης σε σημαντικούς τομείς για τις επιδόσεις των μαθητών και φοιτητών. Σύμφωνα με μελέτη ερευνητών από το Νορβηγικό Πανεπιστήμιο Επιστημών και Τεχνολογίας (NTNU) που δημοσιεύεται στο Frontiers in Psychology, αν και απαιτεί περισσότερο χρόνο, βελτιώνει μοναδικά την ορθογραφία των μαθητών και τη μνήμη. 

Κάθε παιδί χρειάζεται έναν υπερασπιστή – Ted Talks

Η Ρίτα Πίρσον, δασκάλα επί 40 χρόνια, άκουσε κάποτε μια συνάδελφο να λέει: «Δεν με πληρώνουν για να συμπαθώ τα παιδιά». Η απάντησή της ήταν πως «τα παιδιά δεν μαθαίνουν από ανθρώπους που δεν συμπαθούν». Μια έντονη παρακίνηση προς τους δασκάλους να πιστέψουν στους μαθητές τους και να επικοινωνήσουν μαζί τους σε ένα αληθινό, ανθρώπινο και προσωπικό επίπεδο. 

Παιδεία : Do it Like Finland

Podcast

Ο ΟΟΣΑ, για τουλάχιστον μία δεκαετία, από το 2000 μέχρι το 2009, κατέτασσε τους Φινλανδούς μαθητές στην κορυφή των ακαδημαϊκών επιδόσεων, δεδομένο που ξάφνιασε τους πάντες στον χώρο της παιδείας, συμπεριλαμβανομένων και των ίδιων των Φινλανδών.

Η σημασία της αλληλεπίδρασης για τη μάθηση

 

Χρύσα Σοφιανοπούλου*

07.12.2023

Οι συμμαθητές μπορούν να έχουν ισχυρή επίδραση ο ένας στον άλλον· μπορούν να ενθαρρύνουν ο ένας τον άλλον και να βοηθήσουν στην υπερκέραση των δυσκολιών

Υπάρχουν αρκετά ενδιαφέροντα σημεία που αναδείχθηκαν από τα αποτελέσματα του PISA 2022. Για άλλη μια φορά, δεν μένω στην κατάταξη των χωρών και προτιμώ να σχολιάσω κάποια από αυτά που κρίνω πιο ουσιώδη.