Συναισθηματική νοημοσύνη vs Τεχνητή νοημοσύνη

 

Του Ισιδώρου Γλαβά

Μερικές σκέψεις για την τεχνητή (AI) και την συναισθηματική νοημοσύνη (EI).

Emotional intelligence (EI) vs Artificial intelligence (AI).

Τι παρατηρούμε σήμερα :

Τον τελευταίο καιρό αναπτύσσουμε όλο και περισσότερο και χρησιμοποιούμε σχεδόν καθημερινά την τεχνητή νοημοσύνη, ενώ η συναισθηματική νοημοσύνη έχει μείνει στο περιθώριο παρόλο που την έχουμε μεγαλύτερη ανάγκη.

Εκπαιδευτικοί, μαθητές, εργαζόμενοι, εκπαιδεύονται συστηματικά σε θέματα τεχνητής νοημοσύνης και την ίδια στιγμή παρατηρείται ένα μεγάλο έλλειμμα συναισθηματικής νοημοσύνης στην κοινωνία, στο σχολείο, στην οικογένεια. 

Σύγκριση της EI με την AI

Η τεχνητή νοημοσύνη σχετίζεται με την επεξεργασία δεδομένων και την λογική ενώ η συναισθηματική νοημοσύνη σχετίζεται με την κατανόηση και τη διαχείριση ανθρώπων και συναισθημάτων.

Κι όμως, όσο προχωράμε στη βελτίωση των «έξυπνων» συστημάτων, τόσο πιο πολύ μας λείπει κάτι βαθύτερο: η συναισθηματική νοημοσύνη.

Η ικανότητα των μηχανών να μαθαίνουν και να εκτελούν εργασίες που απαιτούν ανθρώπινη σκέψη είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για τον άνθρωπο, χρειάζεται όμως να τη χρησιμοποιούμε με ανθρωποκεντρική προσέγγιση. Εκτός από το να διδάσκουμε στα παιδιά μας πώς να συνεργάζονται με τα εργαλεία της τεχνητής νοημοσύνης, είναι σημαντικότερο να τα διδάσκουμε πώς να επικοινωνούν με καλοσύνη, πώς να ακούν, πώς να αναγνωρίζουν, να κατανοούν και να διαχειρίζονται τα συναισθήματα τα δικά τους και των άλλων.

Σε έναν κόσμο όπου οι πληροφορίες μεταδίδονται πιο γρήγορα από τη σκέψη, όπου οι ανθρώπινες επαφές φιλτράρονται μέσα από οθόνες και ειδοποιήσεις, και όπου ο ανταγωνισμός προβάλλεται ως φυσική κατάσταση επιβίωσης, η έλλειψη συναισθηματικής νοημοσύνης οδηγεί σε:

·        επιφανειακές σχέσεις

·        αυξημένο άγχος και απομόνωση

·        έλλειψη ενσυναίσθησης, κατανόησης και συνεργασίας

·        χαμηλή ποιότητα ηγεσίας

·        αύξηση συγκρούσεων

Μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να μας λύσει πρακτικά προβλήματα, να οργανώσει τις πληροφορίες, να αυτοματοποιήσει διαδικασίες. Αλλά μόνο η συναισθηματική νοημοσύνη μπορεί να απαντήσει σε ερωτήματα όπως:

·        Πώς νιώθω πραγματικά;

·        Τι έχει ανάγκη ο συνάδελφος, ο φίλος, το παιδί μου αυτή τη στιγμή;

·        Πώς μπορώ να διαφωνήσω με κάποιον χωρίς να τον πληγώσω;

·        Πώς μπορώ να βοηθήσω κάποιον σε μια δύσκολη συναισθηματική κατάσταση που βιώνει.

Σε έναν κόσμο όπου οι αλληλεπιδράσεις γίνονται όλο και πιο ψηφιακές, η ανθρώπινη επαφή κινδυνεύει να υποβαθμιστεί. Πολλοί μιλούν με έξυπνες μηχανές, εργάζονται με αυτοματοποιημένα συστήματα και ζουν μέσα σε εικονικά περιβάλλοντα, αλλά  η τεχνολογία δεν μπορεί να αντικαταστήσει : 

- Την  αγάπη  μιας μητέρας 

- Την  ενθάρρυνση  ενός δασκάλου 

- Την  κατανόηση και τη υποστήριξη ενός φίλου σε δύσκολες στιγμές 

- Την  ηθική ευθύνη  μιας ομάδας 

Το μέλλον απαιτεί ισορροπία - Συμπεράσματα

Η τεχνητή νοημοσύνη θα συνεχίσει να βελτιώνεται και να επηρεάζει τη ζωή μας. Αλλά η συναισθηματική νοημοσύνη είναι αυτή που μας κάνει καλύτερους ανθρώπους. Είναι αυτή που μας επιτρέπει να δημιουργούμε αληθινές σχέσεις, να λύνουμε πραγματικά προβλήματα και να ζούμε με ηθικές αξίες. 

Έχουμε καταφέρει να φτιάξουμε μηχανές που σκέφτονται, αλλά μόνο ο άνθρωπος μπορεί να αγαπήσει, να συμπονέσει, να συγχωρέσει, να εμπνεύσει. Η πιο σημαντική νοημοσύνη δεν είναι αυτή που μας κάνει πιο γρήγορους αλλά αυτή που μας κάνει καλύτερους ανθρώπους.

Σε έναν κόσμο που γίνεται όλο και πιο τεχνολογικά προηγμένος, η καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης είναι πιο κρίσιμη από ποτέ. Είναι αυτή που θα μας βοηθήσει να διατηρήσουμε την ανθρωπιά μας, να δημιουργήσουμε μια κοινωνία πιο δίκαιη και πιο ανθρώπινη και να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις του μέλλοντος με ωριμότητα και κατανόηση.

 

Μερικά ερωτήματα :

Πιστεύετε ότι το εκπαιδευτικό μας σύστημα δίνει αρκετή έμφαση στην ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης;

Πώς βιώνετε την ισορροπία μεταξύ τεχνολογίας και ανθρωπιάς στη εποχή μας;