Τι είδους γνώσεις και δεξιότητες χρειάζεται
ένας νεαρός ενήλικας τον 21ο αιώνα; Τι είναι πραγματικά άξιο διδασκαλίας και
μάθησης και τι είδους στάσεις θα χρειαστούν στην αυριανή κοινωνία; Στο παρόν
άρθρο, ο Kari Kivinen πραγματεύεται τις παραπάνω ερωτήσεις σχετικά με την
εκπαίδευση στο μέλλον.
Στην Ευρώπη, τα παιδιά συνήθως πηγαίνουν σχολείο για 5-6 ώρες την ημέρα, 180-190 ημέρες τον χρόνο, για 8-12 χρόνια. Η εκπαίδευση φέρει την τεράστια ευθύνη να αξιοποιήσει αυτόν τον χρόνο με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, όχι μόνο εξυπηρετώντας το συμφέρον του παιδιού, αλλά ταυτόχρονα διασφαλίζοντας το μέλλον της κοινωνίας.
Τα τελευταία χρόνια, χρειάστηκε να εξετάσω το θέμα από διάφορες οπτικές γωνίες: ως διευθυντής υπεύθυνος για την ανάπτυξη του εκπαιδευτικού συστήματος, ως διευθυντής σχολείου που εφάρμοζε το αναλυτικό πρόγραμμα και ως πατέρας δύο παιδιών.
Ο ρόλος μου ως πατέρα, ειδικότερα, προσέδωσε βαθιά προσωπικό ενδιαφέρον στο θέμα: τι επιλογές να κάνω, τι είδους χόμπι να προτείνω και πώς να ενθαρρύνω, να καθοδηγήσω και να βοηθήσω τα παιδιά μου στο σχολείο.
Σκέψεις πάνω στις συστάσεις της ΕΕ και του ΟΟΣΑ
Η σύσταση του 2006 σχετικά με τις οχτώ βασικές ικανότητες για τη δια βίου μάθηση – η οποία ενημερώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2017 – καλύπτει τις σημαντικές γνώσεις και δεξιότητες και συμπληρώνεται από το πλαίσιο 2030 του ΟΟΣΑ για τη μελλοντική εκπαίδευση και τις δεξιότητες που δημοσιεύτηκε το 2016.
Η παγκοσμιοποίηση δημιουργεί πρωτόφαντες προκλήσεις και ευκαιρίες. Είναι, συνεπώς, θεμελιώδες για τις νέες γενιές να αποκτούν παγκόσμιες γνώσεις και τις δεξιότητες ενός παγκόσμιου πολίτη όσο ακόμα φοιτούν στο σχολείο.
Αρχικά, η καλή γνώση μίας ή περισσότερων γλωσσών, η κατάκτηση της ανάγνωσης και της γραφής, η ικανότητα έκφρασης και η γνώση του κατάλληλου τρόπου επικοινωνίας αποτελούν σημαντικές βασικές δεξιότητες.
Η παγκόσμια πολιτότητα αφορά στην εκτίμηση και τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της πολιτισμικής διαφορετικότητας, αλλά και την εσωτερίκευση της δημοκρατικής κουλτούρας και της ενεργούς πολιτότητας. Οι παγκόσμιοι πολίτες θα πρέπει να κατέχουν τις απαιτούμενες γνώσεις πάνω σε παγκόσμια προβλήματα, όπως την κλιματική αλλαγή, την αειφόρο ανάπτυξη, την ισότητα και την επίλυση συγκρούσεων.
Η αναλυτική και κριτική σκέψη είναι επίσης σημαντική: η ικανότητα προσέγγισης κάποιου θέματος από διαφορετικές οπτικές γωνίες, η αμφισβήτηση της κοινής λογικής και η επισήμανση σχέσεων μεταξύ των επιμέρους ζητημάτων. Η Ευρώπη έχει ανάγκη από δημιουργικούς νέους ανθρώπους με επιχειρηματικό πνεύμα που αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες˙ ανθρώπους που εκτιμούν και αξιοποιούν την καινοτομία για να αυξήσουν το ανθρώπινο κεφάλαιο των ίδιων και των άλλων. Οι μεταγνωστικές ικανότητες αποτελούν ουσιώδη δεξιότητα για την προσωπική εξέλιξη, στο σχολείο και στον κόσμο της εργασίας, όπου η ευελιξία είναι καίρια.
Οι νέοι θα πρέπει να μάθουν να συνεργάζονται με ανθρώπους από διαφορετικά υπόβαθρα, πολιτισμούς και επιστημονικούς τομείς για να λύνουν σύνθετα, διεπιστημονικά προβλήματα με σεβασμό και ευελιξία. Η πολιτισμική συνείδηση είναι σημαντική, όπως άλλωστε και η ικανότητα του ατόμου να εκτιμάει και να κατανοεί τη μουσική, τη λογοτεχνία και τις οπτικές τέχνες ή να εκφράζεται μέσω αυτών.
Οι μαθηματικές ικανότητες είναι απαραίτητες στην καθημερινή ζωή, όπως επίσης η κατανόηση του φυσικού κόσμου και η ικανότητα εφαρμογής των γνώσεων και της τεχνολογίας σε διάφορες περιστάσεις. Προς το παρόν, φλέγον θέμα αποτελεί η ψηφιακή ικανότητα. Δεδομένης του βαθμού στον οποίο οι ψηφιακές τεχνολογίες επηρεάζουν και διαποτίζουν τις τρέχουσες και τις μελλοντικές κοινωνίες, είναι σημαντικό για τα παιδιά να γνωρίζουν πώς να ασχολούνται θετικά με τα εργαλεία αυτά εντός και εκτός του σχολείου.
Η άποψη του διευθυντή
Ως διευθυντής συχνά με απασχολούσε πώς το σχολείο μου θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις προκλήσεις ενός αενάως μεταβαλλόμενου κόσμου ταχύτερα και πιο αποτελεσματικά.
Θα πρέπει να δίνουμε στους μαθητές την ευκαιρία να διερευνούν φαινόμενα σημαντικά για αυτούς με διαθεματικό τρόπο: αυτό τους βοηθάει να αντιληφθούν πώς η ύλη που μαθαίνουν σε διαφορετικά μαθήματα συσχετίζεται, τι είδους συσχετισμοί και σχέσεις υφίστανται μεταξύ των επιμέρους αντικειμένων και πώς ένα ορισμένο φαινόμενο σχετίζεται με την πραγματική ζωή. Ευκαιρίες να μαθαίνουν εργαζόμενοι σε ομάδες και πάνω σε συνθετικές εργασίες είναι επίσης σημαντικές, ώστε οι μαθητές να εφοδιαστούν με τις ουσιαστικές δεξιότητες που χρειάζονται για περαιτέρω σπουδές και για τον κόσμο της εργασίας.
Για τη διαχείριση της πληροφοριακής υπερφόρτωσης, οι μαθητές θα πρέπει να λαμβάνουν εκπαίδευση στον μιντιακό γραμματισμό και να διαθέτουν εργαλεία για την ανάπτυξη ανεξάρτητης κριτικής σκέψης, έτσι ώστε να μπορούν να διακρίνουν το γεγονός από το μύθευμα.
Το προσδόκιμο ζωής των Ευρωπαίων έχει αυξηθεί σημαντικά. Είναι, συνεπώς, ζωτικής σημασίας για όλα τα παιδιά, από πολύ μικρή ηλικία, να μάθουν πώς να φροντίζουν τον εαυτό τους και την υγεία τους. Το να γνωρίζουν το σώμα τους, να υιοθετούν έναν υγιή τρόπο ζωής και να βρίσκουν τρόπους σωματικής άσκησης που τους ταιριάζουν εξασφαλίζουν χαρά και ωφέλειες για όλη τη ζωή τους.
Η ευχή του πατέρα
Είναι καταπληκτικό που σε πολλά Ευρωπαϊκά σχολικά συστήματα οι γνώμες των γονέων χαίρουν περισσότερης προσοχής από ό,τι στο παρελθόν. Η συνεργασία ανάμεσα στο σχολείο και το σπίτι έχει βελτιωθεί, χάρη στην καλύτερη επικοινωνία, για παράδειγμα. Το σχολείο δεν πρέπει να αποτελεί μια νησίδα αποκομμένη από την υπόλοιπη ζωή του ατόμου και την κοινωνία. Αντίθετα, θα πρέπει να συνιστά ζωντανό και λειτουργικό κομμάτι της κοινότητας, στην οποία όλα τα μέρη – μεταξύ των οποίων και οι μαθητές – να έχουν λόγο.
Εκτός από τις ακαδημαϊκές δεξιότητες, τα παιδιά θα πρέπει να κατακτούν πρακτικές δεξιότητες για την καθημερινή τους ζωή, όπως οικοκυρικά, μαγειρική, διάφορες δεξιότητες για χειροτεχνίες και πρώτες βοήθειες.
Το σχολείο του μέλλοντος θα πρέπει να ανταποκρίνεται καλύτερα στις ιδιαίτερες ανάγκες των διαφόρων τύπων μαθητών, ιδιαίτερα όσων ανήκουν σε κατηγορίες κατά των οποίων γίνονται διακρίσεις. Η αξιολόγηση θα πρέπει πρωτίστως να τους ενθαρρύνει και να τους υποστηρίζει – να μην είναι ποτέ αποθαρρυντική.
Οι περισσότεροι γονείς ελπίζουν ότι τα παιδιά τους θα ωριμάσουν και θα γίνουν ισορροπημένοι, κοινωνικά επιδέξιοι, ενεργοί και ευτυχισμένοι νέοι άνθρωποι, γεμάτοι αυτοπεποίθηση και συμπόνια, που τους αρέσει να μαθαίνουν καινούργια πράγματα, δεν φοβούνται τις προκλήσεις, έχουν θέληση και κίνητρα να συνεχίσουν τις σπουδές τους ακολουθώντας το δικό τους μονοπάτι μάθησης, μετά την υποχρεωτική εκπαίδευση.
*Σχετικά με τον συγγραφέα: Ο Dr Kari Kivinen, Διευθυντής του Γαλλο-Φινλανδικού
σχολείου στο Ελσίνκι και πρώην Γενικός Γραμματέας του συστήματος των Ευρωπαϊκών
Σχολείων, διαθέτει πείρα 35 ετών στη διεθνή εκπαίδευση, ως
Εκπαιδευτικός, Υποδιευθυντής, Διευθυντής και Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας.
Έχει εργαστεί σε διεθνή σχολεία στη Φινλανδία, το Λουξεμβούργο και τις
Βρυξέλλες.
Πηγή : School
Education Gateway
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου