Επιλογές παιδιών και επιρροές γονέων

Όταν οι κατευθύνσεις δεν ταυτίζονται ή δεν συγκλίνουν σε θέματα σχετικά με σπουδές ή επαγγέλματα.

Του Ισιδώρου Γλαβά

Ζούμε σε ένα κόσμο γεμάτο από στερεότυπα, επιρροές και προσδοκίες. Το να μείνεις ανεπηρέαστος είναι σχεδόν αδύνατο. Το να αντιμετωπίζεις με λογική, ωριμότητα και ψυχραιμία αυτήν την κατάσταση και στο τέλος να κάνεις αυτό που λέει η καρδιά σου και η ψυχή σου είναι το ζητούμενο.

Ειδικά στην εποχή μας, παρατηρείται έντονη εμπλοκή των γονέων στην επιλογή σπουδών ή επαγγέλματος των παιδιών τους, μια πρακτική που μερικές φορές έχει αρνητικές συνέπειες στη μετέπειτα ζωή τους.

Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που οι γονείς επιχειρούν να επιβάλουν στα παιδιά τους τις δικές τους επιθυμίες όσον αφορά τις σπουδές και το επάγγελμα που αυτά θα ακολουθήσουν. Πολλοί νέοι ή νέες πιέζονται υπέρμετρα για να ακολουθήσουν ένα επάγγελμα με υψηλό κύρος ή μεγάλες οικονομικές απολαβές, όπως γιατρός, μηχανικός, δικηγόρος κτλ. Άλλες φορές, η μητέρα ή ο πατέρας πιέζουν τα παιδιά τους να ακολουθήσουν συγκεκριμένα επαγγέλματα, κυρίως γιατί αυτά αποτελούν μια προσωπική τους ανεκπλήρωτη επιθυμία. Ορισμένοι γονείς μάλιστα πιέζουν περισσότερο απ' όσο πρέπει τα παιδιά τους για να ακολουθήσουν το δικό τους επάγγελμα ή τη δική τους επιχειρηματική δραστηριότητα.

Όμως, στη σημερινή εποχή, πολύ συχνά αυτού του τύπου η πίεση έχει το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα από το επιδιωκόμενο. Οι νέοι πολύ συχνά λειτουργούν αρνητικά ή και ανατρεπτικά απέναντι στις παλαιότερες γενιές και ιδιαίτερα απέναντι σε γονείς με υπερπροστατευτική συμπεριφορά. Ενώ πολλές φορές οι γονείς μπορεί και να έχουν δίκιο όταν επιμένουν για την επιλογή μιας ορισμένης καριέρας για τα παιδιά τους, το χάνουν εξαιτίας του επίμονου τρόπου με τον οποίο θέλουν να την επιβάλουν.

Επίσης, είναι δυνατόν το παιδί να επιλέξει μια από τις επιθυμίες-προτάσεις των γονιών του, ως προς τις σπουδές ή το επάγγελμα, όμως στη συνέχεια – εάν αυτή η επιλογή δεν ταιριάζει στις κλίσεις, τις ικανότητες και  τις δεξιότητες του – είναι πολύ πιθανό είτε να παρατήσει την σχολή του είτε να είναι δυστυχισμένο με το επάγγελμα που ακολούθησε.

Για παράδειγμα, όταν ένα παιδί έχει αυξημένες χειρωνακτικές δεξιότητες και λιγότερο πνευματικές, όταν έχει κλίση ή ταλέντο σε καλλιτεχνικά θέματα, όταν έχει έντονη αγάπη για τη θάλασσα ή  έντονη επιθυμία για ζωή κοντά στη φύση, οφείλουμε να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας αυτά τα στοιχεία στην οποιαδήποτε επιλογή ή απόφαση του παιδιού μας. Επίσης, ένα έγκυρο τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού αλλά και η γνώμη ενός ειδικού είναι απαραίτητα σε κάθε περίπτωση.

Οι γονείς χρειάζεται να σέβονται την προσωπικότητα των παιδιών τους, να ενθαρρύνουν την ανεξαρτησία τους, να δείχνουν πραγματικό ενδιαφέρον στα επαγγελματικά σχέδια που κάνουν τα παιδιά τους και ταυτόχρονα να τα υποστηρίζουν στη προσπάθειά τους  να ανακαλύψουν τόσο τον εαυτό τους όσο και το πως θέλουν να είναι η ζωή τους. Καλό είναι οι γονείς να μην έχουν συγκεκριμένες ή περιοριστικές προσδοκίες για την καριέρα των παιδιών τους. Έτσι τα παιδιά θα νιώσουν ελεύθερα να διερευνήσουν πολύ μεγαλύτερη γκάμα επαγγελμάτων, επιλέγοντας τελικά αυτό που θα βασίζεται στις δικές τους προτιμήσεις, τη δική τους προσωπικότητα και τις δικές τους ικανότητες.

Ας μη ξεχνάμε ότι όλα τα παιδιά – σύμφωνα με την επιστήμη της Ψυχολογίας - έχουν τις εξής βασικές ανάγκες:

Ø  Να τα αγαπούν με έκδηλο τρόπο και να νιώθουν ασφάλεια.

Ø  Να τους δίνονται οι δυνατότητες για νέες εμπειρίες.

Ø  Να αναγνωρίζονται και να επιβραβεύονται οι προσπάθειες τους.

Ø  Να ενισχύεται η ανεξαρτησία και η αυτονομία τους.

Οι παραπάνω ανάγκες ικανοποιούνται μέσα από το σεβασμό προς το παιδί, την ενθάρρυνση της ανεξαρτησίας, την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης, τη σωστή επικοινωνία και τον καθορισμό ορίων.

Ειδικά στην περίπτωση που το παιδί πλησιάζει ή βρίσκεται στην εφηβεία είναι απαραίτητο οι γονείς να έχουν ανοιχτούς, άμεσους, ειλικρινείς και αυθόρμητους διαύλους επικοινωνίας με το παιδί τους. Η αληθινή αγάπη, η διαλλακτική στάση και το υποστηρικτικό περιβάλλον είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για να αναπτύξει ο νέος το αίσθημα της αυτοεκτίμησης και της αυτοπεποίθησης, να γνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του, τις δυνατότητές του, την κοινωνία και την αγορά εργασίας, να διαμορφώσει τη δική του ταυτότητα και να λάβει σωστές αποφάσεις στη ζωή του.

Ας βοηθήσουμε τα παιδιά μας να ανοίξουν τα δικά τους φτερά και να ακολουθήσουν αυτό που λέει η καρδιά τους. Έτσι θα έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να είναι ευτυχισμένα.