Το εκπαιδευτικό θαύμα της Khan Academy.

Η πλατφόρμα προσφέρει δωρεάν περισσότερα από 5.000 διαδικτυακά μαθήματα – βίντεο, σε 120 εκατομμύρια εγγεγραμμένους χρήστες από 190 χώρες, και την χρησιμοποιούν 30 εκατομμύρια μαθητές κάθε μήνα.

Ο ιδρυτής της ακαδημίας SALMAN KHAN εργαζόταν ως αναλυτής hedge fund όταν άρχισε να χρησιμοποιεί διαδικτυακά εργαλεία για να διδάξει την ξαδέρφη του μαθηματικά μέσω υπολογιστή. Λίγα χρόνια αργότερα, κατάφερε να αλλάξει επαγγελματική πορεία πετυχαίνοντας ένα βαθιά ανθρωπιστικό εγχείρημα. Δημιούργησε τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Khan Academy που προσφέρει περισσότερα από 5.000 δωρεάν διαδικτυακά μαθήματα-βίντεο σε εκατομμύρια μαθητές σε ολόκληρο τον κόσμο, πάνω σε θέματα θετικών και ανθρωπιστικών επιστημών, αλλάζοντας την οπτική που υπάρχει για το σύγχρονο σχολείο και τον τρόπο μετάδοσης της γνώσης.

                                                     

Η σταδιακή εξέλιξη και επιτυχία

Ο Salman Khan γεννήθηκε στις 11 Οκτωβρίου του 1976. Ο πατέρας του κατάγεται από το Μπανγκλαντές και η μητέρα του από την Ινδία. Μετανάστευσαν στη Λουιζιάνα των ΗΠΑ, όπου και γεννήθηκε ο Salman. Φοίτησε στο δημόσιο Λύκειο Grace King High School όπου θυμάται να νιώθει συχνά πλήξη κατά τη διάρκεια των μαθημάτων. Η αγάπη του για τη μάθηση ήταν μεγάλη  και κατάφερε, μελετώντας μόνος του, να γίνει δεκτός και να σπουδάσει μηχανολόγος μηχανικός στο περίφημο ΜΙΤ.

 Συνέχισε κάνοντας το μεταπτυχιακό του στο εξίσου κορυφαίο πανεπιστήμιο του Harvard, στον τομέα της διοίκησης επιχειρήσεων. Με αυτά τα εφόδια κατάφερε γρήγορα να βρει δουλειά στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, όπου και εργάστηκε ως οικονομικός αναλυτής σε ένα hedge fund από το 2003 έως το 2009. Και ενώ η ζωή του κυλούσε δουλεύοντας σε έναν χώρο που έχει ως κύριο σκοπό το μέγιστο κέρδος, η επαγγελματική του πορεία εξελίχθηκε πολύ διαφορετικά.

 Μια μέρα του τηλεφώνησε η ξαδέρφη του, Νάντια, που βρισκόταν στη Νέα Ορλεάνη για να της λύσει κάποιες απορίες που είχε στα μαθηματικά. Ο Salman βρισκόταν στη Βοστώνη εκείνο το διάστημα οπότε χρησιμοποίησε το Διαδίκτυο και κάποια εργαλεία (Yahoo!'s Doodle notepad) για να κάνει την «τηλεκπαίδευση» της ξαδέρφης του ευχάριστη και κατανοητή. Κάποιος φίλος του είδε το εκπαιδευτικό υλικό που είχε δημιουργήσει για την ξαδέρφη του, διέκρινε την μεταδοτικότητά του και τον προέτρεψε να αναρτήσει βιντεάκια στο Διαδίκτυο που διδάσκουν μαθηματικά.

 Έτσι, τον Νοέμβριο του 2006, δημιούργησε το κανάλι του στο YouTube και ανέβασε το πρώτο του βίντεο-μάθημα. Ακολούθησαν κι άλλα βιντεάκια, όπου ο Salman, φορώντας πάντα ένα καπελάκι του NBA, δίδασκε άλγεβρα και αργότερα φυσική και γεωμετρία.

Θέλοντας να είναι η πλατφόρμα του εύκολα προσβάσιμη για κάθε μαθητή και σπουδαστή σε κάθε μέρος της γης  και καθώς το Ίντερνετ υπάρχει σχεδόν παντού, ο Salman ξεκίνησε τη διαδικτυακή του ακαδημία με σκοπό να λειτουργεί δωρεάν για όλους.

 Η Khan Academy

Η αναγνώριση ήρθε πολύ γρήγορα, καθώς τα βίντεο του ήταν δημόσια στο YouTube και γινόταν όλο και πιο δημοφιλή, γεγονός που του έδωσε την ιδέα να δημιουργήσει το 2009 την Khan Academy, μια μη κερδοσκοπική εκπαιδευτική οργάνωση που παράγει σύντομες διαλέξεις με μορφή βίντεο, στα οποία τις περισσότερες φορές διδάσκει ο Salman και αφορούν ποικιλία θεμάτων για διαφορετικές ηλικιακές ομάδες.

 «Η περιέργεια  δύσκολα ατονεί στους νέους, αλλά το παραδοσιακό μοντέλο εκπαίδευσης δεν τα καταφέρνει πολύ καλά. Ακούτε διαλέξεις, σημειώνετε αυτά που μάθατε και μετά τα ξεχνάτε» δήλωσε σε συνέντευξη του ο Salman Khan στο Harvard Business Review.

 Πράγματι, η περιέργεια είναι αυτή που γεννά τη μάθηση και κρατά ζωντανή τη γνώση, ιδιαίτερα στην παιδική ηλικία. Σε ένα σύστημα παιδείας όμως, που είναι κυρίως δασκαλοκεντρικό, όπου οι καθηγητές τρέχουν να προλάβουν την ύλη και δεν μπορούν να δράσουν πέρα από το πρόγραμμα σπουδών που υπάρχει, η οποιαδήποτε περιέργεια και ενθουσιασμός για τη γνώση, από την πλευρά του μαθητή, χάνεται. Ο μαθητής γίνεται ένας παθητικός δέκτης και το χειρότερο είναι, όπως αναφέρει στην ίδια συνέντευξη ο Salman, πως δημιουργείται στον νέο μια νοοτροπία του «πρέπει να με διδάξετε», οπότε όταν είναι χωρίς καθοδηγητή, σκέφτεται πως «δεν μπορώ να μάθω».

 Αυτή τη νοοτροπία ήθελε να αλλάξει μέσα από την Ακαδημία του ο Salman και να εμπνεύσει την αξία της μάθησης. 

Στο κλασικό σχολείο ο δάσκαλος απευθύνεται στον μέσο μαθητή. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι δυνατότεροι μαθητές να βαριούνται και οι πιο αδύναμοι ή όσοι θέλουν περισσότερο χρόνο να κατανοήσουν ορισμένες έννοιες, να «μένουν πίσω». Ωστόσο, αν όλοι οι μαθητές μπορούσαν να μελετήσουν πριν από το σχολείο, στο σπίτι τους, και με τον ρυθμό που θέλουν, το εκπαιδευτικό υλικό, τότε ο δάσκαλος την επόμενη ημέρα θα είχε περισσότερο διαθέσιμο χρόνο να ασχοληθεί με τους πιο αδύναμους και να λύσει απορίες.

Έτσι, κάθε μαθητής θα είχε προσπαθήσει μόνος του να κατακτήσει την καινούρια γνώση και η περιέργεια του για το εκάστοτε εκπαιδευτικό θέμα θα οξυνόταν περισσότερο. Ο καθηγητής από την πλευρά του δεν θα περιοριζόταν τόσο ασθμαίνοντας να βγάλει την ύλη.

 Θέλοντας λοιπόν να δημιουργήσει μια πλατφόρμα που θα μπορούσε να κάνει το σύστημα εκπαίδευσης πιο ενδιαφέρον, δημιούργησε την Khan Academy.

 Συγκεκριμένα, στη σελίδα βρίσκει κανείς παιδαγωγικό υλικό που μπορεί να αξιοποιηθεί από τα παιδιά του νηπιαγωγείου μέχρι και τους φοιτητές του πανεπιστημίου. Μέχρι στιγμής οι θεματικές που καλύπτουν τα βίντεο αφορούν τα μαθηματικά, τη φυσική, τους υπολογιστές, τα οικονομικά, ενώ υπάρχει και μικρότερος αριθμός βίντεο που αφορούν την τέχνη, την ιστορία, τη γλώσσα και την ανάγνωση. Περιλαμβάνει επίσης, συμπληρωματικές ασκήσεις και εργαλεία για εκπαιδευτικούς και γονείς.

Ο ιστότοπος δεν είναι μόνο χρήσιμος, αλλά και πολύ εύκολος στη χρήση, λαμβάνοντας υπόψη το φιλικό προς το χρήστη περιβάλλον. Η επιλογή «μαθήματα» βρίσκεται στο πάνω αριστερό μέρος της ιστοσελίδας και κάνοντας κλικ εκεί, μπορεί ο επισκέπτης να επιλέξει το μάθημα που τον ενδιαφέρει.

 Έπειτα, βρίσκεται μπροστά σε μια ποικιλία από βίντεο που αφορούν τη θεματική που επέλεξε. Πατώντας το βίντεο, βλέπει έναν ψηφιακό μαυροπίνακα όπου ο άνθρωπος που μιλά, δηλαδή ο καθηγητής, μπορεί να γράψει, να λύσει προβλήματα, να κάνει πράξεις και να ζωγραφίσει, όπως ακριβώς σε ένα κλασικό μάθημα στην τάξη του σχολείου.

Ταυτόχρονα, η πλατφόρμα δίνει τη δυνατότητα να ενισχυθεί περαιτέρω η γνώση του αναγνώστη για κάθε θέμα, επιτρέποντας του να κάνει τεστ και ασκήσεις online. Παρέχει επίσης, ηλεκτρονικά μαθήματα για την προετοιμασία σε τυποποιημένες εξετάσεις, συμπεριλαμβανομένων των SAT και MCAT (Medical College Admission Test).

 Κάτω από το βίντεο, υπάρχουν ερωτήσεις και απαντήσεις που υποβάλλονται από τα μέλη της ιστοσελίδας που βοηθούν στην περαιτέρω απόκτηση γνώσεων, κάνοντας την πλατφόρμα πιο διαδραστική. Σε περίπτωση που ο χρήστης θέλει να δημιουργήσει τον δικό του λογαριασμό στον ιστότοπο (χωρίς κόστος) μπορεί να μελετήσει θέματα με προπονητές που θα του δώσουν ακόμα πιο λεπτομερή εικόνα των μαθημάτων, δημιουργώντας του ένα πρόγραμμα διδασκαλίας πιο οργανωμένο.

 Η ιστοσελίδα και το περιεχόμενό της παρέχονται κυρίως στα αγγλικά, αλλά είναι επίσης διαθέσιμα σε άλλες γλώσσες όπως κινεζικά, τσέχικα, δανικά, ολλανδικά, γαλλικά, ισπανικά. Υπάρχουν επίσης αρκετά βίντεο που έχουν μεταφραστεί και στα ελληνικά.

 Πώς όμως κατάφερε να οργανωθεί όλο το σύστημα της λειτουργίας της ακαδημίας και να φτάσει να απασχολεί σχεδόν 700 υπαλλήλους, ενώ όλα όσα προσφέρει είναι δωρεάν. Ήδη από τον Μάιο του 2010, η Αν Ντερ, σύζυγος του Τζον Ντερ (μεγαλομετόχου της Google και του Twitter) έκανε δωρεά στην εταιρεία 10.000 δολάρια ενώ αφού γνώρισε τον ίδιο τον Salman Khan και εντυπωσιάστηκε από το όραμά του για την εταιρεία, προχώρησε σε μια ακόμα χορηγία ύψους 100.000 δολαρίων.

Από εκείνη τη στιγμή και έπειτα, ακολούθησαν κι άλλες χορηγίες από τα σπουδαιότερα ονόματα της πληροφορικής και όχι μόνο. H Google δώρισε 2 εκατομμύρια, ο Μπιλ και η Μελίντα Γκέιτς προσέφεραν 1,5 εκατομμύριο, 3 εκατομμύρια δόθηκαν από την πλατφόρμα Netflix και 5 εκατομμύρια από τον Ιρλανδό επιχειρηματία Σον Ο΄ Σάλιβαν. Το 2013, ο Κάρλος Σλιμ από το Ίδρυμα «Carlos Slim Foundation» στο Μεξικό, έκανε μια δωρεά για τη δημιουργία ισπανόφωνων εκδόσεων των βίντεο και το 2015 η AT&T συνέβαλε με 2,25 εκατομμύρια δολάρια για τις κινητές αποδόσεις των προσβάσιμων περιεχομένων μέσω εφαρμογών. Τον Ιανουάριο του 2021 ο Έλον Μασκ, γενικός διευθυντής της Tesla, Inc, προχώρησε στην μεγαλύτερη δωρεά που έγινε ποτέ στην ακαδημία, δίνοντας 5 εκατομμύρια δολάρια.

Η ιδεολογία πίσω από την Khan Academy

Θέλοντας να είναι η πλατφόρμα του εύκολα προσβάσιμη για κάθε μαθητή και σπουδαστή σε κάθε μέρος της γης και καθώς το Ίντερνετ υπάρχει σχεδόν παντού, ο Salman ξεκίνησε τη διαδικτυακή του ακαδημία με σκοπό να λειτουργεί δωρεάν για όλους. Γεγονός που δεν άλλαξε όσα χρόνια κι αν πέρασαν, όσο γνωστή κι αν έγινε η πλατφόρμα του, στηρίζοντας έτσι το μότο της ακαδημίας, «Anyone can learn anything. For free».

Σε συνέντευξή του στο Euronews ανέφερε ότι «δεν θέλουμε έναν κόσμο που αν κάποιος χτυπήσει  θα κοιτάς το πορτοφόλι του πρώτα για να τον περιθάλψεις. Για τον ίδιο λόγο δεν θέλουμε έναν κόσμο όπου αν υπάρχει ένα αγόρι ή κορίτσι που θέλει να μάθει, θα πρέπει να κοιτάς την τσέπη του πρώτα». Αυτό ήταν το βασικό κίνητρο για να χρηματοδοτείται αποκλειστικά και μόνο από χορηγίες.

 Ο Salman γνωρίζοντας πως δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι τις ίδιες ευκαιρίες στη ζωή, προσπάθησε μέσα από το εγχείρημά του να βοηθήσει όσους θέλουν να έχουν πρόσβαση σε νέες γνώσεις. Όπως δήλωσε στην ίδια συνέντευξη, «η παιδεία είναι το τελευταίο σωσίβιο. Αν έχεις τα στοιχειώδη, φαγητό, στέγη, ασφάλεια, η εκπαίδευση σου επιτρέπει να δραπετεύσεις, από οποιαδήποτε κατάσταση κι αν βρίσκεσαι».

Αποκαλείται από πολλούς «δάσκαλος του κόσμου», και όμως ο ίδιος δηλώνει πως τον αγχώνει μήπως με τον τρόπο που διδάσκει δείχνει αλαζονικός. «Δεν λέω "απομνημονεύστε αυτόν τον τύπο". Λέω "έτσι σκέφτεται ο εγκέφαλός μου". Προσπαθώ να κάνω τη διαδικασία σκέψης μου πολύ διαφανή» αναφέρει.

 Όσο για τον τρόπο που διοικεί την ακαδημία, ισχυρίζεται πως προσπαθεί να βεβαιώνεται πως ακούγονται οι φωνές όλων των εργαζομένων, αλλά παράλληλα να επισημαίνει όταν κάτι δεν γίνεται σωστά. Σύμφωνα με τον ίδιο, «κάθε διευθυντής πρέπει να σχεδιάσει τη δική του πορεία και να είναι όσο το δυνατόν πιο ανοιχτός στα σχόλια».

 Η Khan Academy έχει πλέον περισσότερους από 120 εκατομμύρια εγγεγραμμένους χρήστες, με έως και 30 εκατομμύρια μαθητές που χρησιμοποιούν την πλατφόρμα κάθε μήνα. Οι «μαθητές» του Salman μπορεί να μην έχουν δει ποτέ το πρόσωπό του, αλλά σίγουρα γνωρίζουν τη φωνή του. Κατάφερε να δημιουργήσει ένα καταφύγιο για όλους όσους αγαπούν τη γνώση.

 Με σεβασμό στο ότι οι άνθρωποι διαφέρουν ως προς τον χρόνο που χρειάζονται για να κατακτήσουν την καινούρια γνώση, ως προς τον τρόπο που η γνώση αυτή τους φαίνεται ελκυστική και ως προς τις οικονομικές δυνατότητες τους, η Khan Academy έκανε τον κόσμο λίγο πιο δίκαιο.

 

Νίκη Κουτουλούλη

 

Πηγή : www.lifo.gr